Alice Bos: Ervaringen en voorkeuren van mannen en vrouwen in Gushegu rondom zwangerschap en bevalling
Kwart over vier in de morgen word ik gewekt door het geluid van alle moskeeën in de omgeving die de moslims oproepen om te gaan bidden. Ondanks dat ik er wakker van ben geworden, hoef ik er gelukkig nog niet uit. Vandaag is echter een bijzondere dag: we vertrekken vandaag namelijk voor twee dagen naar Galwei (in het uiterste zuiden van het district) om een healthcenter te bezoeken. Om half zeven zetten we onze twee motorbikes buiten klaar en beginnen we met alles achterop één van de motorbikes te binden. De dag daarvoor hebben we namelijk allemaal inkopen gedaan voor onze trip. Ik ga op reis en ik neem mee: slaapmatjes, dekens, rijst, brood, heel veel water, mijn schrift en mijn recorder. We zijn er klaar voor! Tijd om te gaan!
Om zeven uur stappen we op de motor en rijden we langs het huis van de tolk (Gifty), die ons samen met haar dochtertje zal vergezellen op onze trip naar Galwei. De weg naar Galwei was één grote uitdaging op de motorbike en het leek meer op een motorcross baan dan op een echte weg. Soms reden we over een hobbelige rivierbodem, wat een restant was van het regenseizoen. Op andere moment was het mulle zand van het droge seizoen al zichtbaar, wat soms wat slipgevaar gaf. Vervolgens kwamen we bij een rivier die nog niet helemaal droog was en moesten we met de motorbike over een brug van takken heen.. Al met al was de weg naar Galwei vol adrenaline.
Na ruim 3,5 uur kwamen we in Galwei aan. Door de hoeveelheid stof zagen we er bijna uit als roetveegpieten. Na een korte pauze en flink wat water drinken, gingen we in gesprek met de in-charge (het hoofd) van het healthcenter. Officieel zouden ze op de hoogte moeten zijn gesteld van onze komst. Maar ja, dit is Afrika, dus natuurlijk was onze komst een verrassing voor de medewerkers van het healthcenter. Nadat we aan de in-charge het doel van onze komst hadden uitgelegd, konden we aan de slag met ons onderzoek. Aangezien er op dat moment meerdere vrouwen waren die recent bevallen waren, begon ik met een focusgroep interview. Op deze manier kan je meerdere vrouwen tegelijkertijd interviewen en kunnen ze elkaar aanvullen qua informatie.
Aangezien het verder rustig was in het healthcenter, besloot ik samen met mijn tolk het dorpje in te lopen om te kijken of we daar nog wat zwangere vrouwen konden vinden. En ja hoor, op nog geen twintig meter van het healthcenter vonden we de eerste zwangere vrouw. Het is niet heel moeilijk om in Ghana zwangere vrouwen te vinden… Aan de voet van de boom gingen we in een kring zitten om samen te praten over haar ervaringen rondom haar zwangerschap en bevalling. Aangezien dat natuurlijk niet onopgemerkt blijft, werd de kring kinderen gedurende het interview steeds groter.
Na een nachtje op slaapmatjes op de grond te hebben geslapen, deden we de volgende morgen wat rek en strekoefeningen tegen de ergste ochtendstijfheid van het slapen op de grond en gingen we weer vol energie aan de slag met interviewen. Ik had geluk, want er was die nacht iemand bevallen in het healthcenter. Dus ik kon direct starten met interviewen.
Terwijl ik met deze vrouw aan het praten was, was er ook nog een zwangere vrouw binnen komen lopen, dus ook interview twee voor die dag was geregeld. De verschillende interviews die ik heb gehad, waren erg intrigerend en de onderwerpen liepen uiteen van traditionele medicijnen en een bevalling thuis met een traditional birth attendant (TBA) tot aan ziekenhuisbevallingen en de verbeteringen daaromtrent. Kortom, missie geslaagd! Het was dan ook weer tijd om onze spullen te pakken. Binnen een korte tijd hadden we alles op de motorbike gebonden en kon de terugreis beginnen. Gelukkig konden we ook over een wat betere weg terug gaan. Zonder veel brokken kwamen we weer veilig thuis in Gushegu aan!
Bovenstaand verhaal omschrijft een beetje hoe onze tripjes naar de healthcenters waren en geeft een beeld van hoe mijn dagen en interviews eruitzagen.
Door interviews en observaties heb ik geprobeerd een beter beeld te krijgen van hoe de vrouwen en mannen aankijken tegen de zorg rondom de zwangerschap en bevalling. Veel mannen en vrouwen vonden het makkelijk om problemen aan te kaarten, maar lastig om met oplossingen te komen of voorkeuren uit te spreken.
Allereerst is de toegankelijkheid van de zorg voor veel mensen een probleem. Zoals in eerdere nieuwsbrieven al beschreven, speelt hierbij de huidige infrastructuur een belangrijke rol. Daarnaast is de afstand tot de healthcenters en ziekenhuizen een probleem in combinatie met de beperkte middelen voor transport. Graag zouden deze mensen daarom zorg dichter bij huis willen of TBA’s die getraind zijn om checks uit te voeren tijdens de zwangerschap of in de kraamtijd, zodat ze alleen naar het ziekenhuis hoeven als het echt nodig is. Niet alleen praktische belemmeren spelen een rol, maar ook de formele scholing van de lokale bevolking is beperkt. Dit leidt mede tot beperkte kennis over zwangerschap en bevalling. Door het gebrek aan onderwijs, spreken de meeste mensen ook geen Engels en is de taalbarrière tussen de verschillende etniciteiten groot. Het moeilijk om met zorgverleners in gesprek te gaan, waardoor de communicatie minimaal is. Het is dus essentieel om de taalbarrière te verbeteren en tegelijkertijd een gelijke behandeling voor elke etniciteit te waarborgen.
Naast de toegankelijkheid van zorg speelt de kwaliteit van de geleverde zorg een belangrijke rol. Een aantal factoren zouden de mannen en vrouwen graag anders zien: een kortere wachttijd, betere continuïteit van zorg (met name ’s nachts), (warm) water beschikbaar in het ziekenhuis, betere toevoer van medicijnen, aanwezigheid en goede kwaliteit van benodigde materialen, een betere hygiëne in de ziekenhuizen en meer aandacht voor privacy.
Verder speelt het zorgpersoneel een belangrijke rol in de beleving van de kwaliteit van zorg. Zo vinden mannen en vrouwen het belangrijk om goede uitleg te krijgen, dat de juiste vragen worden gesteld en dat ze medicijnen krijgen (anders heb je namelijk geen behandeling gehad). Om de kennis en vaardigheden van het personeel op peil te houden, is het volgens deze mannen en vrouwen belangrijk dat ze trainingen krijgen. Deze trainingen zijn niet alleen belangrijk voor het technische aspect van hun werk, maar ook om de juiste aandacht en steun aan de patiënten te kunnen geven. Veel mannen en vrouwen hebben nog regelmatig te maken met zorgpersoneel wat disrespectvol is. Zo is schreeuwen en slaan volgens hen veel voorkomend. Deze mannen en vrouwen zouden willen dat het personeel gemotiveerd is om patiënten te ondersteunen, bemoedigen, geduldig te zijn en in staat is om met angsten van patiënten om te gaan. Respect, betrouwbaarheid en motivatie zijn essentiële kernwaarden voor deze mensen.
Het was soms lastig om de voorkeuren van deze mannen en vrouwen naar boven te krijgen. Echter, ik denk dat we genoeg aanknopingspunten hebben gevonden om mee aan de slag te gaan in Gushegu. Soms is het schrijnend om te zien hoe patiënten door zorgverleners behandeld worden. Tegelijkertijd heb ik respect gekregen voor hoe deze zorgverleners met zo weinig middelen, proberen het beste te doen. Ik hoop we door dit onderzoek een stukje rechtvaardigheid, respect en liefde mogen teruggeven aan de vrouwen en mannen in Gushegu!
Een paar weken terug vroegen we uw aandacht voor onze kerstactie. De tijd van kerst is voor vele mensen niet alleen een periode om waardevolle tijd te spenderen met familie en vrienden. Net zo is Lees meer…
Het einde van 2023 komt in zicht en daarmee ook de kerstdagen. Traditioneel gezien een tijd mensen wereldwijd elkaar opzoeken, zij het in de vorm van geliefden, vrienden en familie. Het kerstdiner blijft beroemd en Lees meer…
‘Do not despise these small beginnings, for the Lord rejoices to see the work begin’ Zecheriah 4 Beste vrienden en familie, Het is vijftien jaar geleden dat bij Gerben een droom werd geboren om een Lees meer…
