Beste vrienden en familie,

Weer een update vanuit een intens groen en relatief koel Ghana! Na een periode van onregelmatige en spaarzame regenval, lijkt het regenseizoen nu eindelijk doorgezet te hebben in Gushegu. De boeren zijn druk bezig met het ploegen van hun land en het zaaien van maïs, sojabonen, rijst, graan e.d. Het land wordt gesprayd tegen onkruid en omheind met aan elkaar geknoopte takken als hek tegen rondlopende schapen en geiten. De eerste jonge planten worden al zichtbaar. De dag na de regen gaat men met de hele familie naar het land om te werken. Op die dagen is het een stuk rustiger op school en in het ziekenhuis. Het blijft een wonder om elk jaar weer de transformatie van het landschap te zien van dor en doods, naar groen en vol leven.  
Inmiddels is de Ramadan en het Suikerfeest achter de rug in Gushegu. Zoals waarschijnlijk bekend, vasten de moslims hier tijdens de Ramadan van zonsopgang tot zonsondergang op zowel eten als drinken. Dit jaar was dat niet gemakkelijk voor de mensen, omdat het overdag boven de 35 graden was. Het hele leven gaat dan op een laag tempo en overdag wordt er weinig gewerkt. Zeker in de middag proberen de meeste mensen te rusten, totdat de zon ondergaat. Als het Suikerfeest gevierd wordt, wanneer de nieuwe maan weer gezien is, zijn mensen dan ook erg blij. Er wordt veel gekookt en gegeten in Gushegu. Ook op straat worden eten en snacks verkocht. Mensen komen bij elkaar thuis langs om te groeten en krijgen dan ook vaak iets te eten. 
Ook wij zijn langs  een aantal vrienden gegaan om ze te groeten, net zoals zij bij ons langskomen op een feestdag als kerst. Omdat we niet met lege handen wilden aankomen, hebben we een aantal van onze kippen als cadeau weggegeven, waar ze erg blij van werden. 
Vanuit het ziekenhuis wordt Gerben regelmatiger gebeld om hulp te bieden bij spoedgevallen, gecompliceerde bevallingen of het maken van een echo. Hij probeert te voorkomen dat er onnodig keizersneden gedaan worden, maar ook dat keizersneden tijdig gebeuren als het wèl nodig is. De afgelopen maanden heeft hij een heel aantal tweelingbevallingen kunnen begeleiden. Ook heeft hij op een nacht, 4 uur lang geopereerd om een nabloeding na een keizersnede te verhelpen. Tijdens het Suikerfeest kwam hij deze vrouw in het dorp weer tegen, wat een blijde ontmoeting was! 
Helaas loopt het niet altijd goed af. Soms worden bevallende vrouwen niet goed in de gaten gehouden of wordt de dokter er pas laat bijgehaald als de baring niet vordert. Hierdoor kunnen baby’s overlijden of komen ze ter wereld met ernstige hersenschade als gevolg van zuurstoftekort. Inmiddels heeft Gerben een klinische les gegeven aan de verloskundigen over het monitoren van de harttonen van de baby tijdens de bevalling. Helaas wordt dit in de praktijk nog niet goed toegepast. Een echtpaar uit onze kerk, heeft op deze manier een aantal weken geleden hun eerste kindje van een paar dagen oud verloren. De keizersnede werd te laat gedaan. Zelf waren we op het moment van haar bevalling in Tamale. Dit zijn altijd moeilijke momenten. Tegelijkertijd doet het ons beseffen dat we hier niet voor niets zijn. 

Ook bij ons thuis komen er regelmatig mensen aanlopen voor medische hulp. Elke dag is het weer een verrassing wie en wat er voorbij komt. Tijdens het werk op het land, lopen mensen nu regelmatig slangenbeten op. Wij hebben hiervoor altijd tegengif in huis. Een aantal mensen weten ons hiervoor te vinden, omdat het antigif niet altijd in het ziekenhuis aanwezig is. Verder zijn er regelmatig mensen die een wond opgelopen hebben, die we verzorgen totdat het genezen is. We zijn dan erg blij met onze steriele gazen en andere verbandmaterialen. 
Verder komt onze Pullor vriend regelmatig langs om even te groeten. Levi rent dan vol enthousiasme naar buiten, terwijl hij ‘fofo’ roept; het Fulfulde-woord voor ‘welkom’. Nu de koeien weer melk geven, neemt onze Pullor vriend vaak een flesje verse melk mee voor de kinderen. Zelf kunnen we het in onze koffie doen of kunnen we er yoghurt van maken. Naarmate het gras hoger wordt en de koeien meer melk geven, wordt er ook kaas gemaakt. Vorige week hebben we de eerste verse kaas op. De smaak en structuur van deze kaas lijkt op Mozzarella en Tofu. Onze Pullor vriend vindt het erg  grappig dat wij zoveel van melkproducten houden. Echte ‘kaaskoppen’ die Hollanders. 
Met ons als gezin gaat het goed. Boaz en Levi spelen steeds meer samen. Natuurlijk kunnen ze elkaar ook af en toe in de haren zitten als echte broers. Boaz is erg nieuwsgierig en wil altijd precies weten hoe dingen in elkaar zitten. We hebben al erg interessante vragen gehad als er zwangere vrouwen langskomen met een probleem. Of als Papa naar het ziekenhuis moet voor een bevalling of keizersnede. Boaz vroeg pas “Maar als Papa geen operatie doet, hoe komt de baby er dan uit?”. Verder is Boaz vrij goed in taal en praat nu vrijwel vloeiend Nederlands en Engels. Het Dagbani en Fulfulde leert hij ook, maar vindt het spannender om te spreken. 
Levi praat nog maar een paar woordjes, hoewel hij al veel begrijpt in alle vier die talen. Hij weet zich non-verbaal erg goed uit te drukken en van alles voor elkaar te krijgen. Zo rent hij vaak naar mensen toe, groet ze in hun eigen taal (‘Heeej’ of ‘Anawula’ of ‘Fofo’) en laat zich dan graag optillen en ergens heendragen. Hierdoor laat hij menig hart smelten. 
Op het compound zelf is het een stuk stiller, nu alle medisch studenten weer in Nederland zijn. De verslagen hebben ze inmiddels ingeleverd. We hopen na de zomervakantie een korte serie van nieuwsbrieven te versturen, waarin alle zes de studenten aan het woord komen over de uitkomsten van hun deel van het onderzoek. Hierdoor komen jullie ook meer te weten over wat we te weten zijn gekomen in het afgelopen jaar. 
Verder zijn we nog steeds met verschillende partijen in gesprek over hoe we de uitkomsten het beste kunnen vertalen naar een concreet plan om de gezondheid van moeder en kind te verbeteren in Gushegu. Hierover hopen we binnenkort meer te vertellen.

Bedankt voor jullie betrokkenheid en meeleven!

Groet en zegen,

Gerben en Dorien
Boaz en Levi
Categorieën: Boon in Afrika